یک فرد دیابتی چگونه ورزش کند؟
یک فرد دیابتی، می تواند با برقراری تعادل بین فعالیت بدنی، داروها و مصرف مواد غذایی روزانه خود، نه تنها از افزایش قند خون جلوگیری نموده، بلکه مانع از افت آن نیز گردد.
تاثیر ورزش بر دیابت
ورزش حساسیت بدن به انسولین را افزایش داده و باعث تنظیم قند خون می شود.
همچنین ورزش نمودن در تنظیم فشارخون موثر است.
ورزش کردن با کاهش توده چربی بدن به کاهش وزن کمک می نماید.
ورزش باعث افزایش انرژی و کاهش استرس می شود.
زمان مناسب برای ورزش کردن
همیشه از پزشکتان درباره زمان ورزش سوال کنید. پزشک بر اساس برنامه رژیم غذائی و داروهای مصرفی شما، بهترین زمان ورزش را مشخص می نماید.
برای افراد دیابتی، ۱ تا ۳ ساعت پس از مصرف غذا، مناسب ترین زمان برای ورزش کردن است.
کنترل قند با دستگاه گلوکومتر، قبل، حین و پس از ورزش لازم است.
در دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ که انسولین تزریق می کنند، وقتی قند خون بالای ۲۵۰ میلی گرم باشد، ورزش کردن در این زمان باعث افزايش قند خون مي شود.
آیا هر نوع ورزشی می توان انجام داد؟
ورزش هائی که باعث بالا رفتن فشار در مویرگ های شبکیه چشم می شود مانند بلند کردن وزنه سنگین، ممکن است مشکلات چشمی شما را افزایش دهد.
اگر دچار اختلال حسی در پاها هستید، پیاده روی طولانی، ممکن است باعث آسیب رساندن به پاها گردد.
مراقبت از پاها هنگام ورزش
هنگام ورزش، کفش راحت بپوشید، بطوری که کل پاها را بپوشاند و از جوراب ضخیم نخی استفاده نمائید که عرق پاها را جذب و پاها را محافظت نماید.
بعد از ورزش، پاهای خود را از نظر بریدگی، تاول، زخم، تورم بررسی نمائید.
آیا ورزش باعث افت قند خون می شود؟
در بیماران دیابتی که انسولین تزریق می کنند، فعالیت بدنی باعث افت قند خون می شود.
افت قند خون ممکن است حین ورزش و یا بلافاصله بعد از ورزش یا حتی ۶ الی ۱۰ ساعت بعد از ورزش (افت قندخون تاخیری) ایجاد شود.
برای ورزش صبحگاهی بیشتر از ۱ ساعت، انسولین شفاف (رگولار) صبح و برای ورزش عصر بیشتر از ۱ ساعت، انسولین شیری (ان پی اچ) صبح، با نظر پزشک کاهش داده شود.
همچنین در مورد کم کردن دارو از پزشک خانواده خود سوال نمائید.
هرگز زمانی که قند خون شما خیلی پایین است، ورزش نکنید.
اگر بیشتر از یک ساعت ورزش می کنید در فواصل منظم، می بایست قندخون خود را اندازه گیری نمائید. همیشه مقداري مواد قندي زودجذب و غذا همراه داشته باشيد تا در صورت افت قندخون، ميل نمائيد.
توجه:
ورزش قندخون بالا را بالاتر و قندخون پایین را پایینتر می آورد، بنابراین بهترین زمان ورزش، زمانی است که قندخون کنترل شده باشد.
قندخون افراد دیابتی که انسولین تزریق می کنند، در هنگام ورزش باید بین ۲۴۰-۱۰۰ میلی گرم باشد.
بیماران دیابتی که مبتلا به مشکلات قلبی، نارسائی کلیه، اختلالات چشمی می باشند، انجام ورزش های سبک توصیه مي گردد. شدت ورزش، بايد در حدي باشد که صحبت کردن عادي، خيلي دچار مشکل نشود.
حرکات کششی:
بیماران دیابتی می توانند ۲ تا ۳ روز در هفته و بین ۱۵ تا ۳۰ ثانیه برای هر حرکت کششی وقت بگذارند.
نوع حرکات کششی برای اندام های فوقانی و تحتانی ۴ تا ۵ حرکت می باشد.
تحرکات معمول روزانه:
قدم زدن هنگام مکالمه تلفنی، بازی با بچه ها، بلند شدن از جای خود و تعویض کانال تلویزیونی بجای استفاده از کنترل، باغبانی در باغچه کوچک، شستن اتومبیل شخصي بجاي بردن به کارواش، پارک کردن وسيله نقليه در فاصله دورتري از مرکز خريد با انگيزه پياده روي اجباري، استفاده از پله بجاي آسانسور و نظير اين قبيل فعاليتها ….
تحرک داشتن در زندگی روزمره سبب می شود کالری بیشتری بسوزانید.
ورزش های هوازی:
فعالیتهائی که توام با مصرف اکسیژن باشد مثل دویدن در مسافت طولانی، اسکی، دوچرخه سواری و …
ورزش های قدرتی:
وزنه برداری، بلند کردن وزنه
البته این قبیل ورزش ها در افراد دیابتی با درگیری شدید عروق چشم و یا لیزر تراپی اخير توصيه نمي شود.
توجه:هرگز انسولین خود را در عضوی که بیش از اندازه در حین ورزش از آن استفاده می کنید، تزریق نکنید. زیرا جذب آنسریعتر از حد معمول صورت مي گيرد. براي مثال اگر در ورزشي مثل فوتبال، بازو و ران را بیشتر می دهید، بهتر از تزریق را در ناحیه شکم انجام دهید.
ارائه دهنده: مائده صدیقی
تأییدکننده مطلب : سیده سمانه توحیدی ، مدیریت آموزشگاه