آیا می‌خواهید از ابتلا به شپش در زمانی که همه‌گیر شده است، جلوگیری کنید؟ شاید دوست نداشته باشید که یک سری خزنده‌ی کوچک در سر شما زندگی کنند؟ در حالی که فکر وجود شپش در سر می‌تواند ترسناک باشد ولی با یک سری پیشگیری‌ها می‌بینیم آنقدرها هم تحدیدآمیز نیستند که ما فکر می‌کنیم. چند نکته‌ی ساده زیر به شما کمک میکنند تا از شپش پیشگیری کنید و بدین ترتیب زحمت درمان شپش را کم کنید.
تعیین علائم و دوری از ناقلین
علائم را بشناسید
همانطور که ممکن است بدانید، شپش‌ها بسیار کوچک و به اندازه‌ی یک دانه‌ی کنجد هستند، و معمولاً به رنگ‌های سفید، خاکستری، قهوه‌ای و خاکستری تیره هستند. آن‌ها معمولاً در اطراف گوش و پشت گردن شایع‌تر هستند و از خون انسان تغذیه میکنند. تخم شپش‌ها بر روی موهای تیره‌تر بیشتر مشخص هستند ولی شپش‌ها بر روی موهای روشت‌تر مشخص‌ترند. شایع‌ترین علامت شپش سر، خارش در ناحیه‌ی پشت گردن است. در بسیاری از کودکان، تا هفته‌ها و یا حتی ماه‌ها پس از ورود شپش علائم ایجاد نمی‌شود. به همین دلیل، به طور منظم باید با یک شانه‌ی دندانه‌دار موها چک شود تا در اولین فرصت ممکن، آلودگی مشاهده شود.
پزشکان توصیه میکنند که بعد از هر بار حمام کردن کودک، موهای‌شان را در حالی که هنوز خیس است شانه کنید تا اگر شپش وجود دارد شناسایی شوند.
آموزش عدم اشتراک‌گذاری برخی موارد خاص به فرزندان
از آنجا که بیشترین انتقال شپش سر در بین کودکان در مدسه اتفاق می‌افتد، باید موقعیت‌هایی را که کودکان اشیای خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارند را شناسایی کنیم. هرچند که شاید کودکان‌تان را به قرض دادن و به اشتراک گذاشتن برخی از وسایل‌شان تشویق کنید ولی باید از اشتراک گذاشتن موارد زیر، آن‌ها را منع کنید:
- کلاه
- پیشانی
- لوازم جانبی مو
- بالش
- شانه‌ها
- و سایر اشیاء که باعث ایجاد تماس مستقیم سر به سر بین دو نفر می‌شود.
ناقلان شپش را بشناسید
هرچند شپش سر یک چیز ناخوشایند است ولی لازم نیست که مثل بیماران عفونی یا ویروسی با آن‌ها برخورد شود به طوری که کاملاً از آن‌ها دوری کنید. به جای این، فقط کافی است که ناقلان شپش را بشناسیم و بدانیم چه کسانی اطرافمان ناقل هستند.
اگر در اطرافمان کسی شپش داشت و تحت درمان قرار گرفت، اما تا دو هفته بهبودی حاصل نشد، سعی کنید از تماس با لباس‌ها و رختخواب او اجتناب کنید. لازم نیست که از آن‌ها بترسید ولی تا حد ممکن از قرار گرفتن در موقعیت‌هایی که ممکن است با او در تماس باشید، به خصوص تماس سر به سر، اجتناب کنید.
در نظر داشته باشید که شپش‌ها در مدارس یا اردوگاه‌های تابستانی منتقل می‌شوند
اگر در مدرسه یا اردوگاه نظارت منظم انجام نمی‌شود، هر چند وقت یک‌بار از پرستار مدرسه بخواهید که این کار را برای شما انجام دهد. اگر پرستار در دسترس نبود از یک پزشک عمومی برای چک کردن سرتان کمک بگیرید.
• شپش در کودکان در سنین ابتدایی و به خصوص در طول زمستان شایع‌تر است.
استفاده از روش‌های پیشگیری عملی
از اسپری‌های شیمیایی ضد شپش استفاده نکنید
این اسپری‌ها برای از بین بردن شپش‌های سر نه تنها مفید نیستند بلکه در صورت استنشاق و بلعیدن می‌توانند آسیب‌های جدی‌تری وارد کنند.
در صورت مشاهده‌ی شپس، مدام لباس‌ها و رختخواب را بشویید
حتی اگر گمان کردید که کودک‌تان در معرض شپش قرار گرفته است بهتر است این کار را انجام دهید. پیشگیری بهتر از درمان است. برخی از این پیشگیری‌ها شامل موارد زیر است:
• ملحفه‌های کودکان را با آب گرم بشویید و سپس آن‌ها را با بخار گرم خشک کنید.
• شستن تمام لباس‌هایی که ممکن است کودک در طی ۴۸ ساعت گذشته پوشیده باشد.
• تمام اسباب‌بازی‌های پارچه‌ای و مخملی که ممکن است کودک‌تان با آن خوابیده باشد را به مدت ۲۰ دقیقه در خشک‌کن قرار دهید.
هر آنچه مربوط به مو می‌شود را ضدعفونی کنید
تمام لوازمی که مستقیماً با مو برخورد دارند مثل شانه، برس، کش مو، هد بند، سنجاق سر و … را به طور دوره‌ای در آب گرم، الکل یا محلول شامپو خیس کنید تا هر گونه شپشی از بین برود.
از محصولات معتبر مخصوص دفع شپش استفاده کنید
شپش‌ها تمایل دارند که چه از بوی برخی محصولات و چه نسبت به واکنش‌های شیمیایی ایجاد شده در برخی محصولات دوری کنند. برخی از محصولات معتبر و بی‌ضرر در این زمینه عبارتند از:
• روغن درخت چای؛ می‌توانید برای دفع شپش‌ها از شامپو یا نرم کننده‌ی حاوی این روغن استفاده کنید.
• روغن نارگیل؛ روغن نارگیل برای جلوگیری از شپش شناخته شده است.
• منتول، روغن اکالیپتوس، روغن اسطوخودوس و روغن رزماری: به احتمال زیاد شپش از بوی این روغن‌های قوی بیزار است.
• محصولاتی نیز برای دفع شپش طراحی شده است که باید به صورت شامپو استفاده شود. توجه کنید که فقط در صورتی از این محصولات استفاده کنید که از داشتن شپش اطمینان حاصل کرده باشید، زیرا در غیر این صورت برای مو می تواند مضر باشد.
کف خانه و تمام وسایلی که ممکن است شپش داشته باشد را تمیز کنید.
ماهی یک بار فرش‌ها و مبلمان و تمام جاهایی که ممکن است شپش پرورش یافته باشد را به صورت عمیق تمیز کنید و ضد عفونی کنید.
از زندگی لذت ببرید
لازم نیست با ترس زندگی کنید، سعی نکنید از چیزی که شاید هیچ‌وقت به سراغ شما نیاید پیشگیری کنید. تا زمانی که به نظر نمی‌رسد که شپش شیوع پیدا کرده است نیازی به نگرانی و پیشگیری از شپش وجو ندارد.
روز 30 فروردین ماه 1401 مطالب پیشگیری و درمان در مورد شپش توسط مربی محترم بهداشت سرکار خانم زارعی داخل کانال و… قرارگرفت و ایشان به صورت مرتب موی دانش آموزان را چک میکنند.
